zondag 31 januari 2010

Kunstzinnige Landschappen




Een landschap ontstaat uit lijnen en grenzen van vlakken die over het oppervlak van het doek lopen en elkaar verbinden.

Je kunt niet lopen over een dunne lijn die gespannen is vanuit het niets.
Er is een voor, achter, boven en onder.
Zelfs als het schilderij plat lijkt doordat de vormen naast elkaar zijn geplaatst, door middel van een gringe dieptewerking of simultaan kleurcontrast. De kleuren bij simultaan kleurcontrast staan hard tegen elkaar en er is daardoor geen zachte ruimtelijke atmosfeer binnen de grenzen van het schilderij.

Een schilderij is door de aard van het schilderdoek ten alle tijden een plat vlak en kan dus ook zo worden opgevat door de kunstenaar, zelfs als het een figuratief landschap betreft.

De werking tussen plat en ruimtelijk is spannend, maar dit vergt veel kennis van de toeschouwer. Die moet het schilderij en de daarin gemaakte beeldgrappen snappen.
Een dergelijk werk oogst daarom nu in onze tijd veel kritiek.
De willekeurige toeschouwer ziet fouten in plaats van markante beeldgrappen.
Dit effect van plat binnen ruimtelijk is voor het eerst bewust toegepast in de Italiaanse renaissance.

Dromen en verwachtingen-in-de-tijd, spelen ook een grote rol bij het tot stand komen van een bepaald landschap of ruimer gezien van het kunstwerk. Wie droomt zich wel eens een wereld waarin alles anders is en kan de volgende dag de omgeving waarin hij of zij verblijft niet meer zo kan zien als daarvoor?

Een droom is de voortzetting van het denkende leven in de slaap met het element gevoel en de daaraan gekoppelde fantasie. De droom kan na de slaap opnieuw en actief beleefd worden in een situatie van trans tijdens de diepe concentratie tijdens werkzaamheden. Bijvoorbeeld het maken van een tekening naar aanleiding van de droom.

Anders is het met de verwachting-in-de-tijd, een utopie, die in de eigen wereld geleefd wordt binnen de grenzen van de verschillende gedachtenstromingen en binnen de kunst in ismen. Binnen de grenzen van het schilderij was bijvoorbeeld Karel Willink een Nederlandse utopische dromer die zijn visionaire schrikbeelden weergaf en daarmee in de schaduwzijde zijn wensen. je ziet in zijn visionaire werken bijvoorbeeld koeltorens van kerncentrales het groene utopische landschap ontsieren.
De Belgische kunstenaar James Ensor tekende en schilderede ook een bepaalde samenleving vanuit de wens en de vrees voor een bepaalde werkelijkheid.

Dan kan de schilder nog tussen droom en verwachting doorkruipen en bewust een imaginair landschap schilderen dat hij ten dele bedacht heeft en dat beeld op zijn netvlies vanuit de Idee in een trans heeft beleefd. Bijvoorbeeld in het werk van de Duitse expressionisten, die vauit een statement, maar vol passie en durf hun landschappen, mensen, dieren, werktuigen, wilden en steden vorm gaven.
Bijvoorbeeld ´Die Dampfer´,van Emiel Nolde.

In mijn eigen werk kies ik voor een energieke vervoerende geesteshouding. Daarin laat ik mij door het schilderen leiden vanuit een droom of een herinneringsbeeld, dat eerst nog -in mij- buiten het doek viel, maar al schilderend binnen de beeldruimte is gehaald.

De landschappen die ik als schilder maak zijn gebasseerd op de directe waarneming,ik ga in het landschap kijken en tekenen en de herinnering die mij uit alle landschappen, het landschap doet ontdekken. Complaat met de wolkerige kleuren die vanuit mijn binnenkamer naar buiten komen.

In elk schilderij opnieuw.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten